Koning der Vruchten

Tembak, 14 november, 19:00

Het is avond en ik beklim het trapje van Huize Nayau. Ik loop over het terras, door het portaal (zonder te hoeven bukken) en ik sta in de woonkamer in het huis van de meest vriendelijke mensen die er zijn. De oudere huizen hier zijn gemaakt van oersterk, tropisch hardhout en kunnen zo honderd jaar blijven staan, mits er iemand in wil wonen. Tegenwoordig bouwen de meeste Indonesiërs hun huizen van beton en tegels maar Pak Nayau is van plan het nieuwe huis (pal naast het oude huis) volgens traditionele, architectonische richtlijnen te bouwen. Dat betekend veel hout en weinig beton.

Hoewel het huis een traditionele vorm heeft staat er toch een Samsung flat screen tv in de huiskamer. Una, met twee jaar de jongste van het gezin, zit foto’s te kijken op de Ipad en Darius, met 25 jaar de oudste zoon, speelt een liedje op zijn Blackberry. Sian (8 jaar) zit zijn knikkers na te tellen. Moeder en oma zitten te koken in de keuken en Nayau is de boekhouding aan het doen.

In de anders zo welriekende huiskamer hangt nu een penetrante lucht die wat weg heeft van de geur van benzine. Misschien staat er achter het huis wel een motor met een lekkende tank… Ik neem een kijkje in de keuken en ik ontdek dat wat ik ruik niet afkomstig is van een kapotte motorfiets. Naast de afwasteil ligt namelijk een grote zak met rijpe doerians.

Voor de trouwe lezer die nog nooit van een Doerian gehoord heeft moet weten dat het een vrucht is ter grote van een kokosnoot. De schil is bedekt met harde, puntige stekels en is groen van kleur. In de vrucht zelf zitten verschillende compartimenten, elk compartiment bevat vier of vijf pitten die omhuld zijn met een beige vruchtvlees. Het is deze substantie die zo gewild is bij de Indonesiërs, die de doerian liefkozend ‘Koning der Vruchten’ noemen.

De doerian is berucht. Niet in de laatste plaats omdat de vrucht enorm stinkt. Het is een soort mengeling van benzine en munster-kaas. De lucht is zo sterk dat het in bussen en officiële gebouwen vaak verboden is om een doerian bij je te hebben. Op de markt zijn doerians vaak erg prijzig, maar hier in Tembak beginnen ze net rijp te worden.

‘Wil je een stukje?’ vraagt Pak Nayau grijnzend. ‘Misschien een heel erg klein stukje.’ zeg ik. Beverig neem ik een heel erg klein stukje uit een geopende doerian. Ze zeggen dat iemand die een doerian heeft gegeten vijf weken lang uit zijn mond blijft stinken. Dan kan het nog net, want Maria komt pas over zes weken. Ik stop het stukje in mijn mond. Het vruchtvlees heeft de structuur van avocado. De smaak is een stuk lastiger te omschrijven… Ik denk dat als je twee verse haringen, een overrijpe mango en een teentje knoflook in de mixer doet, je een prutje krijgt dat nagenoeg dezelfde smaak heeft als de doerian.

De Indonesiërs kijken gespannen toe hoe ik op het stukje kauw. ‘Vind je het lekker?’ vragen ze. ‘Voortreffelijk!’ antwoord ik. Ik neem een groter stuk. De mensen lachen en pellen een nieuwe Doerian open. ‘Janse,’ zegt Pak Nayau, ‘misschien is het beter als je eerst je rijst eet voordat je nog meer doerian eet. Op een lege maag krijg je anders te veel gasontwikkeling.’ Gehoorzaam nuttig ik mijn avondeten: rijst met groente en als extraatje aardappelkoekjes. Het smaakt allemaal erg lekker maar ik kijk uit naar de eerstvolgende hapjes doerian.

Samen met Sian zit ik even later in de keuken voor het toetje een tweede doerian op te peuzelen. Dan komt Agung binnen, mijn steun en toeverlaat hier die alles voor mij regelt. ‘Ben je doerian aan het eten? Vind je het lekker? Geweldig, ik ben ook dol op doerian. Misschien gaan we morgen wel op zoek naar verse doerians in het andere dorp. Hier zijn ze nog niet rijp.’

Terwijl ik verder eet kijk ik toe hoe Nayau en Agung een fles vullen met een heldere, kleurloze vloeistof. ‘Is dat arak? Mag ik daar wat van?’ vraag ik.

‘Oh nee, zeker niet. Je moet nooit alcohol drinken na het eten van een doerian. Dat is dodelijk.’ zegt Agung, ‘Daarom wilde ik ook geen doerian. Ik wil arak drinken.’ ‘Ai, hoe lang duurt het voordat ik Arak mag drinken?’ vraag ik. ‘In mijn geval zou ik drie uur wachten. In jouw geval zou ik vanavond helemaal niets drinken, ik zou ook geen medicijnen innemen als ik jou was.’

Dit is de bijsluiter van de doerian: geen alcohol, geen medicijnen en eerst iets anders eten. Zorg dat je altijd wc-papier bij je hebt. Je hebt het ervoor over of niet; de doerian is niet voor niets de koning